Meelfabriek in Leiden

Den Haag heeft de Electriciteitsfabriek, maar Leiden heeft de Meelfabiek!
Prachtige monumentale gebouwen die nu een cultureel programma hebben, welliswaar tijdelijk. En bij de Meelfabiek moet je snel zijn: de expositie is alleen nog het laatste weekend van september te bezichtigen.

De Lakenhal heeft een aantal Leidse kunstenaars gevraagd om werk voor de Meelfabiek te maken of bestaand werk op te hangen. Ik was er wel eens eerder geweest: ooit heb ik hier met Tegen-Beeld een rondleiding gehad. Ik kreeg nog een meelzak mee, die ik ben ik helaas in een van de verhuizingen kwijt geraakt. En ik zag daar een van de eerste voorstelling en van Fields of Wonder.

Al dwalend door het fotogenieke gebouw kom je dan werk tegen van o.a Iemke van Dijk, Guido Winkler en
Maurice Braspenning. (cirkel van Iemke, werk van Guido en dan sta ik met Maurice rechts voor zijn grote werk).

Litho's van Jasmin Genzel

Deze tekst schreef ik voor de expositie van Jasmin Genzel in de Nederlandse CacaoFabriek in Helmond.

Tussen concept en ambacht: het werk van Jasmin Genzel

De Duitse beeldend kunstenaar Jasmin Genzel laat zichzelf en haar werk niet in een hokje duwen. Zo woont ze sinds jaren in Zuid-Frankrijk, maar komt regelmatig litho’s maken in de Grafische Werkplaats in Den Haag. Hoewel van Duitse afkomst, werd Genzel in Brazilië geboren, en groeide op in Nederland. Wereldburger bij uitstek.

Ook haar werk is niet onder één noemer te vangen. Naast aquarellen en installaties, maakt ze sinds ook litho’s en bij voorkeur in een oplage. Een voordeel van deze grafische techniek is dat je van de steen eindeloos afdrukken kunt blijven maken. Maar juist dat doet Jasmin Genzel niet. Daar gaat het haar net niet om. Elke afdruk van haar werk is namelijk anders. Een onderzoek naar wat een oplage en wat uniek is.

In haar recente lithoserie ‘Instant de Passage’ drukt ze namelijk de steen in verschillende kleurschakeringen af en halverwege de serie past ze de vorm nog aan, zodat het eerste vel er toch anders uitziet dan het laatste vel. Het resultaat is een serie met verschillende litho’s. Genzel is vooral geïnteresseerd in het verloop van de serie, door haar zelf aangeduid als ‘slijtageproces’. Zo balanceert deze editie op de rand van oplage en monotype. Wanneer is de prent uniek en waar is er nu sprake van een oplage? Een tegenstrijdig gegeven, want de lithografie is toch bij uitstek een techniek voor een oplage.

Het frappante is dat lithografie van zichzelf ook altijd iets tegenstrijdig in zich heeft, namelijk het principe dat water en olie elkaar niet verdragen. Alleen dat wat je tekent met inkt of krijt op oliebasis wordt afgedrukt op papier en al het andere wordt natgehouden, zodat de inkt dit niet meeneemt en daardoor blijft het vel papier leeg.

Dat onderzoekende van Genzel kom je ook tegen in de houtdruk ‘Abbild’. Hier drukte ze letterlijk de vier zijdes van het houtblok af op een vel papier. Haar werk kun je zien als een gedachte over begrippen als tijd, ritme, verloop, herhaling en uniciteit.

Tot slot over de inhoud van de litho: wat drukt ze eigenlijk af? Wat voor vormentaal gebruikt ze? In de in de lithoserie ‘Instant de Passage’ kun je de gebruikte vorm niet helemaal definiëren. Is het een troon, een stapeling, een stoepa? Je zou verwachten dat het een afgebakende vorm is, een minimale vorm om zo de gedachte erachter te benadrukken. Maar nee, het is expressieve vorm met rafelige randen, niet helder of heel symmetrisch. Bovendien is in twee afdrukken de vorm opengebroken waardoor er een soort opening, gang of weg ontstaat. Ook hierin speelt Jasmin Genzel met meerdere verwachtingen en met dualiteiten: tussen conceptueel en expressief en uiteindelijk is het een spel tussen oplage en uniciteit, tussen denken en doen.

Juli 2013

Utopia

Vanaf zondag geopend en dan geef ik ook gelijk een gratis instap-rondleiding